MORE

NOŻYCZKI ZAMIAST PĘDZLA, PIÓRA, ...

Czy można stworzyć dzieło sztuki posługując się nożyczkami? Używając - zamiast pędzli, ołówków, dłut, rylców, chwiejaków, szpatułek, aparatów fotograficznych, kamer i komputerów - narzędzie „służące do ręcznego przecinania i rozcinania różnych materiałów" możemy zrobić kolaż lub wycinankę, zaliczane do rodziny wytworów artystycznych.

Kolaż jest techniką wyjątkową, bo z jednej strony świetnie opisuje i komentuje rzeczywistość, posługując się istniejącymi już jej obrazami, a jednocześnie bardzo się od niej oddala w sferę wolnych skojarzeń, niezależnych interpretacji. Słowo „kolaż" pochodzi od francuskiego czasownika „coller" (sklejać). Jego technika opiera się na zasadzie „wytnij – wklej". Kolaże wymagają mądrej reżyserii, rozumnej aranżacji. Możemy je zestawiać z gotowych elementów, różnych materiałów i tworzyw: gazet, czasopism, druków, fotografii, tkanin, folii. W sztuce współczesnej pojawiły się na początku XX wieku. Rozpowszechnili je kubiści, surrealiści, dadaiści, futuryści, konstruktywiści. Na jego terytorium - powstałym dzięki spojeniu słów i obrazów – ukazującym stan pierwotny i istotę wykorzystanych elementów, pojawiają się nowe ich współzależności i powinowactwa, ujawnia się nowa przestrzeń znaczeń i wartości otaczającego artystę świata, w którym i my, widzowie spełniamy ważną rolę.

W kolażach artysta łączy rzeczy stare z nowymi, przeszłość z teraźniejszością, tworzy sytuacje niemożliwe do zaistnienia w rzeczywistości; zabiera nas w emocjonującą, pełną niespodzianek i napięcia podróż w głąb czasu.
Wycinanki – związane ze sztuką ludową - pełnią nie tylko funkcje zdobnicze wiejskich domów, okazjonalnych wydarzeń i imprez. Przypisuje się im także znaczenia magiczne. Powszechnie zdobiono nimi świąteczne życzenia, kartki z gratulacjami.

W gronie twórców kolażu nie brakuje artystów polskich. Są wśród nich Roman Cieślewicz, Anna Biała, Jan Dziaczkowski, Agnieszka Grodzińska, Anna Kłyś, Konrad Maciejewicz, Anna Niesterowicz, Agnieszka Sandomierz (związana z Galerią Stalowa), Kama Sokolnicka, Mateusz Szczypiński, Tomasz Szerszeń, Beata Śliwińska. Zwraca uwagę wyjątkowa twórczość graficzna Wisławy Szymborskiej, wybitnej poetki i eseistki, której nie pozbawione dowcipu, znakomicie zakomponowane wyklejanki, karteczki własnego wyrobu (bo tak nazywała swoje kolaże) ujmują i zachwycają nie tylko osoby nimi obdarowane.

Kolaże i wycinanki dostarczają wielu przeżyć, rozweselają. Wyobraźnia ich twórców skłania do najróżniejszych przemyśleń o naszym świecie i codzienności, umożliwia unieważnianie i przekształcanie obowiązujących reguł postrzegania rzeczywistości.